داکت اسپلیت
داکت اسپلیت چیست و چه کاربردی دارد
اسپلیت کانالی نوعی سیستم تهویه مطبوع است که معمولا به نام DUCT SPLIT AC شناخته می شود . این سیستم ظاهرا خیلی شبیه کولرآبی ، پکیج روفتاپ یا فن کویل کانالی است اما تفاوت های اساسی با آنها دارد . سیستم داکت اسپلیت از چهار بخش اصلی تشکیل می شود :
- یونیت داخلی
- یونیت بیرونی
- کویل آبگرم
- کانال های توزیع هوا
البته اجزاء دیگری هم هستند که از ملزومات جدایی ناپذیر داکت اسپلیت محسوب میشوند ولی بخش های بالا اجزاء اصلی اسپلیت کانالی محسوب میشوند
انواع داکت اسپلیت
- داکت اسپلیت با کمپرسور دور ثابت ( غیر اینورتر )
در اسپلیت کانالی دور ثابت ، کمپرسور همواره با تمام توان خود کار خواهد کرد تا زمانی که هوا به دمای ایده آل برسد و در آن موقع موتور الکتریکی توسط سیگنالی که از سمت سنسور دریافت میکند ، خاموش میشود و بعد از گذشت زمان ( عموما چند دقیقه ) موتور دوباره با تمام قدرت شروع به فعالیت میکند و این چرخه مدام تکرار میشود .
- داکت اسپلیت اینورتر (inverter)
در اسپلیت کانالی اینورتر از کمپرسورهای دور متغیر استفاده میشود . دراین سیستم دور کمپرسور بر اساس نیاز کم یا زیاد میشود مثلا اگر کمپرسور دستگاه 24 هزار باشد ، همیشه با تمام قدرت کار نمیکند و از حدود 2هزار بی تی یو تا حدود 24 هزار بی تی یو متغیر عمل میکند و در مواقعی که لازم نیست دستگاه با تمام قدرت کار کند دور کمپرسور کم میشود و در نتیجه مصرف برق هم پایین میاید .
تفاوت داکت اسپلیت و کولر گازی
سیستم های داکت و اسپلیت علاوه بر استفاده از روشی متفاوت برای انتقال هوای سرد یا گرم، چندین تفاوت دیگر نیز دارند.
- بهره وری
در درازمدت، یک سیستم مجرای اغلب کارآمدتر انرژی است، به خصوص اگر کل خانه نیاز به خنک نگه داشتن داشته باشد. در مقابل، اگر فقط قسمت کوچکی از خانه نیاز به کنترل دما داشته باشد، یک سیستم اسپلیت می تواند واقعاً خوب کار کند. - نصب و راه اندازی
از آنجایی که یک سیستم کانالی یک راه حل برای کل خانه است، یک سرمایه گذاری بزرگ است. هنگام نصب کانال ها و کندانسور، نصب به کار قابل توجهی نیاز دارد. کل نصب باید در یک حرکت کامل شود تا بتوان سیستم را راه اندازی کرد. یک سیستم اسپلیت را می توان یک واحد تبخیر کننده در یک زمان نصب کرد و در صورت لزوم (یا زمانی که امور مالی اجازه می دهد) واحدهای دیگر اضافه می شوند. - سهولت عملیات
هر دو نوع تهویه مطبوع دارای کنترل هایی هستند که امکان تنظیم آن را در اتاق به اتاق فراهم می کند. برخی از سیستم ها به صورت بی سیم و با استفاده از بلوتوث کار می کنند. - هزینه و ارزش
سیستم تهویه مطبوع کانالی یک سرمایه گذاری بزرگ است که قیمت آن از حدود 10000 دلار شروع می شود. این به یک ملک ارزش می افزاید و اغلب برای بهره برداری از انرژی کارآمدتر است. یک سیستم اسپلیت اولیه با یک واحد اواپراتور حدود 2000 دلار هزینه دارد، اما فقط در یک اتاق خنک کننده را فراهم می کند. سایر واحدهای اواپراتور را می توان در طول زمان اضافه کرد، اما این ممکن است بر راندمان کلی کندانسور تأثیر بگذارد.
مزیت داکت اسپلیت
- استفاده بهینه از انرژِی
داکت اسپلیت ها با استفاده کردن از تکنولوژی مدرن مانند کمپرسور های اینورتر میتوانند عملکرد را بهبود داده و مصرف انرژی را کمتر کنند .
به خاطر استفاده از ترموستات این قابلیت برای مشتری بوجود میاید که بتواند دمای محیط ساختمان را بمقدار دلخواه خود تنظیم کند .
- طراحی و زیبایی
برای افرادی که به طراحی شیک و زیبایی اهمیت میدهند داکت اسپلیت گزینه مناسبی می باشد زیرا ظاهری زیبا و بدون مزاحمت دارند و بر خلاف بعضی سیستم های سرمایشی و گرمایشی مثل : رادیاتور یا اسپلیت ایستاده یا فنکویل یا اسپلیت دیواری کمترین اختلال را در طراحی ساختمان ایجاد میکنند .
- تصفیه هوا
ساختار داکت اسپلیت به شکلی است که هوای محیط ساختمان را به گردش در میاورد و در جریان اینکار امکان تصفیه هوا را بوسیله ی فیلترهای جذب گرد و غبار یا فیلترهای دیگر دارد .
- امکان گرم کردن ساختمان
داکت اسپلیت علاوه بر تولید سرمایش امکان گرم کردن محیط را هم دارد ، آن هم با دو روش
- گرم کردن محیط با استفاده از گرمای کمپرسور و کندانسور بوسیله ی شیر برقی
- امکان ایجاد گرمایش بوسیله ی کویل آبگرم
اجزاء تشکیل دهنده داکت اسپلیت
-
یونیت بیرونی
مانند دیگر سیستم های تهویه مطبوع ، اسپلیت کانالی هم دارای یک یونیت بیرونی میباشد که کندانسور ، کمپرسور و دیگر اجزایی که وظیفه تبادل حرارت را دارند در خود جای داده است . باید یونیت خارجی خارج از ساختمان نصب شود و از طریق یک کابل فرمان و لوله های مسی رفت و برگشت همراه با عایق به یونیت داخلی متصل میگردد .
-
یونیت داخلی
یونیت داخلی که دارای اواپراتور ، بلورفن ، فیلتر تصفیه و اجزاء دیگر است ، به وسیله لوله های مسی به یونیت خارجی وصل میشود و مسئولیت انتشار هوای سرد یا گرم مطبوع را از طریق کانالها به داخل ساختمان بعهده دارد .
-
کانال کشی
کانال کشی یکی از بخش های اصلی داکت اسپلیت می باشد . این کانال ها در سراسر ساختمان جریان دارند و هوای مطبوع را از یونیت داخلی به سایر اتاق ها یا مناطق مختلف هدایت میکنند . کانال ها عموما در سقف کاذب یا دیوار ها تعبیه میشوند .
-
کویل آبگرم
گرچه در داکت اسپلیت های سرد و گرم امکان تولید هوای گرم نیز از طریق کمپرسور وجود دارد ولی برای صرفه جویی در مصرف برق از کویل آبگرم برای گرمایش محیط استفاده میشود زیرا در کشور ایران انرژی گاز بسیار ارزانتر از انرژی برق است . کویل آبگرم داکت اسپلیت مابین یونیت داخلی داکت اسپلیت و ورودی کانال های ساختمان قرار میگیرد ، آبگرم از پکیج یا موتورخانه وارد کویل آبگرم میشود و فقط بلورفن درون یونیت داخلی بکار افتاده و جریان هوا ایجاد میکند و به دلیل عبور این هوا از لابلای کویل آبگرم در نتیجه گرما وارد کانالها و از طریق کانال اسپلیت کانالی در محیط ساختمان منتشر میشود .
یونیت داخلی داکت اسپلیت و اجزاء آن
- اواپراتور
- بلوور فن
- فیلتر هوا
- حوضچه درین
- برد دستگاه
- باکس دستگاه
- ترموستات
- جعبه برق
یونیت خارجی داکت اسپلیت و اجزاء آن
- کندانسور
- خازن فن کندانسور
- کمپرسور
- خازن کمپرسور
- فن پروانه
- شیر های سرویس
- جعبه برق
سیکل تبرید داکت اسپلیت
به فرایند ایجاد سرمایش ، سیکل تبرید یا چرخه تبرید میگویند . که در آن سیال ( گاز فریون ) که در کمپرسور قرار دارد تحت فشار قرار گرفته وارد کندانسور میشود و از طریق لوله مسی به اواپراتور منتقل میشود و طی فرایندی سرد شده و هوای سرد را با کمک فن اواپراتور به محیط منتقل میکند . بخش سرمایش داکت اسپلیت هم از چرخه تبرید استفاده میکند . در تصویر زیر به خوبی این چرخه نشان داده شده است :
گرمایش داکت اسپلیت
در پاراگراف بالا راجب چگونگی تولید سرمایش داکت اسپلیت صحبت کردیم . حال میخواهیم بگوییم روند گرمایشی اسپلیت کانالی چگونه است :
داکت اسپلیت با دو روش هوا را گرم میکند
- با استفاده از انرژی برق
- با استفاده از انرژی گاز
در روش اول از فرایند معکوس عملکرد کمپرسور برای تولید گرمایش در داکت اسپلیت استفاده میشود که نیاز به مصرف برق دارد و خیلی مقرون به صرفه نیست .
در روش دوم برای سیستم گرمایشی اسپلیت کانالی در یونیت داخلی از کویل آب گرم استفاده میشود . آب داخل کویل به وسیله پکیج یا موتورخانه گرم می شود . زمانی که آب گرم به داخل کویل ها راه پیدا کرد با چرخش فن ها و عبور هوا از کویل ، گرما به ساخنمان منتقل میشود . که در این روش از انرژی گاز که هزینه بسیار کمتری نسبت به برق دارد استفاده میگردد .
تفاوت داکت اسپلیت و کولر آبی
ظاهرا از لحاظ کانال کشی داکت اسپلیت شبیه کولر آبی است اما در اصل تفاوت های بسیاری بین آنها وجود دارد که نباید کانال کشی را وجه اشتراک این دو سیستم سرمایشی حساب کرد زیرا حتی از لحاظ کانال کشی نیز باهم متفاوت هستند .
کولرآبی با تبدیل کردن آب روی پوشال ها به بخار از طریق فن هوای خنک را وارد کانال و سپس ساختمان میکند ولی داکت اسپلیت بوسیله ی فرآیند کمپرسور ، کندانسور و اواپراتور با مبرد گاز فریون محیط راسرد میکند و تفاوت های چشمگیری با هم دارند که به چند مورد آن در زیر اشاره میکنیم :
- داکت اسپلیت علاوه بر سرد کردن محیط قابلیت ایجاد گرما را نیز دارد ولی کولر آبی فقط سرمایش تولید میکند .
- داکت اسپلیت بدون نیاز به مصرف آب می باشد ولی کولر آبی هم مصرف آب دارد هم مصرف برق
- داکت اسپلیت امکان رطوبت زدایی دارد در حالی که کولر آبی باعث افزایش رطوبت داخل منزل می شود که مشکلات بهداشتی دارد .
- داکت اسپلیت باعث تصفیه نمودن هوا از غبار، بو و حتی باکتری ها می شود اما کولرآبی موجب ورود آلودگی ها و عوامل باکتری زا به داخل ساختمان است .
- داکت اسپلیت تقریبا بی صدا است (صدای بسیار کم، جهت آسایش بیشتر) در صورتی که کولر آبی باعث ایجاد آلودگی صوتی می شود .
- اسپلیت کانالی قابلیت استفاده در مناطق خشک و مرطوب را دارد ولی کولر آبی قابلیت استفاده فقط در مناطق خشک را دارد .
روش محاسبه داکت اسپلیت ( سر انگشتی )
به طور کلی برای محاسبه ظرفیت یک داکت اسپلیت باید از فرمول زیر استفاده شود :
( متراژ * بار برودتی ) + (عوامل گرما زا مثل : کامپیوتر * بار برودتی ) + ( نظرات * بار برودتی ) = ظرفیت ساختمان
برای دانستن بار برودتی سرانگشتی مورد نیاز هر فضا می توانید از جدول زیر استفاده کنید اما اکیدا توصیه می شود برای محاسبه ظرفیت حتما از مهندسین و متخصصین این رشته استفاده کنید .
کاربری ساختمان | بار برودت مورد نیاز بر حسب | واحد اندازه گیری |
مسکونی | 350 | BTU |
اداری | 450 | BTU |
تجاری | 750 | BTU |
بانک | 900 | BTU |
مسجد |
800 | BTU |
رستوران | 1000 | BTU |
کارگاه فعالیت سبک | 900 | BTU |
کارگاه فعالیت سنگین | 1700 | BTU |
بیمارستان – اتاق بیمار | 600 | BTU |
بیمارستان – سالن انتظار | 1000 | BTU |
هتل ومهمان خانه | 500 | BTU |
کتابخانه | 500 | BTU |
مطب پزشک – اتاق معاینه | 400 | BTU |
مطب پزشک – سالن انتظار | 800 | BTU |
برندهای فعال در بازار داکت اسپلیت ایران
از بهترین داکت اسپلیت های ساخته شده در ایران می توان داکت اسپلیت ایران رادیاتور را نام برد .
|